Bộ phim “I lost my body” (tạm dịch: Tôi mất cơ thể mình) bắt đầu bằng hình ảnh con ruồi, một hình ảnh mang đậm tính ẩn dụ về số mệnh, theo suốt từ đầu đến cuối bộ phim. Trước khi bắt đầu với mạch truyện chính, bộ phim đưa người xem đến một phân đoạn hồi tưởng: một cậu bé đang được bố dạy cách đập con ruồi. Người bố điềm đạm chỉ dạy cậu con trai hãy phán đoán hướng bay tiếp theo của con ruồi và đập, thay vì cứ đập vào chỗ nó đang đậu bởi sẽ không bao giờ đậu được. Cậu con trai cố đập nhưng toàn trượt, và người bố đã nói “có lúc thắng, có lúc thua, cuộc đời là như vậy đấy”. Dường như ngay từ những phân cảnh đầu tiên, bộ phim đã truyền tải một thông điệp rõ ràng về định mệnh, nhưng chính hình ảnh bàn tay và con ruồi mới là những hình ảnh liên kết và xuyên suốt toàn bộ bộ phim.
Xem thêm:
“Có lúc thắng, có lúc thua, cuộc đời là như vậy đấy”.
Tiếp nối nội dung sau đó, bộ phim “I lost my body” bắt đầu kể hai mạch truyện song song: mạch truyện thứ nhất là một bàn tay đứt lìa, tìm cách thoát ra khỏi bệnh viện và tìm lại thể xác. Và mạch truyện thứ hai, được kết nối với mạch truyện thứ nhất qua từng cử động, cảm nhận nơi bàn tay, kể về nhân vật Naoufel, từ lúc là một cậu nhóc đến khi trưởng thành.
Hai câu chuyện, một hiện tại, một quá khứ, được kể đan xen và kết nối với nhau chặt chẽ qua hình ảnh và cảm xúc. Điều đó khiến người xem cảm nhận được nỗi đau của hiện tại, khi đối chiếu với quá khứ. Nếu như ở mạch truyện của bàn tay, chúng ta thấy một nỗi đau mất mát thể xác, với nỗ lực phi thường của bàn tay vượt qua bao nhiêu khó khăn, tủi hờn như bị chuột gặm, kiến bâu, chìm dưới nước, chó tha… để tìm lại cơ thể mà mình đã đánh mất; thì với mạch truyện của Naoufel, chúng ta nhận rõ sự mất mát tâm hồn. Từ nhỏ, Naoufel đã mất cha mẹ sau một vụ tai nạn. Từ đó trở đi, Naoufel sống một cuộc sống vô nghĩa, cô đơn, làm cái gì cũng thất bại.
Điểm đột biến của mạch phim đến khi Naoufel giao pizza cho một người là “bà Martinez”. Giọng nói phát ra từ loa cửa cho biết đó là người chủ cũ, và dù ban đầu, giọng nói có vẻ thô lỗ khiến Naoufel trải nghiệm “một ngày tồi tệ” theo cách tồi tệ nhất, sau cùng, giọng nói đó lại quan tâm đến Naoufel và đồng cảm với anh. Naoufel đã yêu con người sở hữu giọng nói đó và quyết tâm tìm kiếm người con gái của đời mình.
Đã có những quãng thời gian tươi sáng trong cuộc đời của Naoufel khi anh được ở bên người con gái mình tìm kiếm bấy lâu. Nhưng khi phát hiện ra Naoufel cố ý tiếp cận mình, cô gái đã bỏ đi, điều đó khiến Naoufel chìm vào trong tận cùng của nỗi buồn và sự cô độc. Anh hành xử bốc đồng, và một tai nạn xảy ra khi anh cố bắt con ruồi trong khi đang dùng máy cưa ở xưởng gỗ…
Điều tạo nên cảm xúc cho phim “I lost my body” không chỉ nằm ở sự kết nối của mạch truyện, mà còn ở bàn tay đứt lìa, khi tự nó như một nhân vật đầy nội tâm dù không thể nói thành lời. Nội tâm của bàn tay hòa cùng nội tâm của Naoufel, cứ như thể chính nó là Naoufel. Nhưng trong khi Naoufel đang cố gắng tìm lại tình yêu, tìm lại thứ mình đã đánh mất, tìm lại thứ không thuộc về mình; thì bàn tay, tội nghiệp hơn, cố tìm lại thứ từng là một thể thống nhất với nó: cơ thể.
Sau cùng, liệu rằng nỗi đau nào lớn hơn? Mất mát thể xác hay mất mác tâm hồn? Naoufel cuối cùng đã không từ bỏ mạng sống mà đứng dậy dù có hay không có tình yêu; cũng là lúc bàn tay chấp nhận từ bỏ cơ thể của mình, khi nhận ra không thể trở về như cũ, cũng như hoàn thành sứ mệnh dẫn dắt của mình. Một bộ phim cô đơn, buồn bã, u tối sau cùng lại lóe lên ánh sáng ban mai của hy vọng.
“I lost my body” được thể hiện với đồ họa hoạt hình rất đẹp, mang đôi chút phong cách Nhật Bản, dù là một bộ phim Pháp. Có thể do bộ phim được sản xuất bởi Marc du Pontavice – một trong những người được truyền cảm hứng bởi đạo diễn-nhà sản xuất phim hoạt hình nổi tiếng Isao Takahata của Ghibli Studio. Yếu tố đồ họa cùng âm nhạc nắm vai trò then chốt trong việc truyền tải cảm xúc của phim. Có lẽ cũng nhờ vậy, “I lost my body” đã chiến thắng một giải thưởng danh giá tại LHP Cannes và sắp tới, có thể được đề cử tại Oscar.
Có nhiều người muốn tìm đến cái chết khi cuộc đời không như mong muốn, hay khi tình yêu tan vỡ. phim “I lost my body” đưa ra một góc nhìn đầy mới lạ, khi cho chúng ta thấy nỗi đau của bàn tay mất đi cơ thể của mình. Chứng kiến nỗi mất mát và sự đáng thương của bàn tay, có lẽ chúng ta sẽ nhận ra thứ quý giá nhất chính là cơ thể, tính mạng của chúng ta; và chúng ta không nên vì ngoại cảnh mà để mất nó, như cách bàn tay đã để mất cơ thể của mình.
Tôi bắt gặp “I lost my body”một cách tình cờ khi thấy trên Netflix, đúng vào hôm tâm trạng tồi tệ và cảm thấy cô đơn. Đánh giá phim “I lost my body” khiến người xem dễ bị hấp dẫn bởi nội dung và đồ họa, tôi đã xem phim và thực sự cảm động với bộ phim này. Ở “I lost my body”, tôi như thấy mình trong đó. Tôi đồng cảm với cả nhân vật Naoufel, với sự cô đơn, thất bại của anh; vừa đồng cảm với bàn tay tội nghiệp cố tìm lại cơ thể đã mất. Đôi khi, có những thứ đã mất đi không bao giờ có thể lấy lại được. Chúng ta phải học cách chấp nhận nó, và hiểu rằng đó là cuộc đời, có lúc thắng, có lúc thua. Cuộc đời, là như vậy đấy.
Đa Đa (Đình Anh)
- Review phim ‘The art of self-defense’ (Nghệ Thuật Tự Vệ)
- Cảm nhận phim Người Da Đen Cuối Cùng Ở San Francisco (2019)